In Nederland maakt de journalistiek steeds vaker gebruik van geautomatiseerde artikelen, een fenomeen dat bekendstaat als ‘robotjournalistiek’.
Hierbij worden AI-algoritmen ingezet om gestructureerde data, zoals financiële rapporten, sportstatistieken en weerupdates, te analyseren en om te zetten in leesbare nieuwsberichten.
Dit stelt nieuwsorganisaties in staat om snel en efficiënt routinematig nieuws te publiceren, waardoor journalisten meer tijd overhouden voor diepgravend en creatief werk.
Toepassingen van AI in de Nederlandse journalistiek
Een voorbeeld van AI-gebruik is te vinden bij het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), dat AI-modellen inzet om trefwoorden aan beelden toe te voegen, waardoor deze beter vindbaar zijn in het archief.
Daarnaast heeft De Groene Amsterdammer AI toegepast om meer dan een miljoen haattweets te analyseren, wat heeft bijgedragen aan diepgaand onderzoek naar online discours.
Ook in de sportjournalistiek wordt AI ingezet voor het genereren van wedstrijdverslagen op basis van statistische data, waardoor real-time rapportage mogelijk wordt.
AI-tools in gebruik
Enkele AI-tools die in de journalistiek worden gebruikt, zijn:
- Wordsmith van Automated Insights:
Deze tool wordt ingezet voor het genereren van financiële rapporten en sportverslagen. - Heliograf van The Washington Post:
Hoewel deze tool internationaal wordt gebruikt, dient het als voorbeeld voor Nederlandse media die soortgelijke technologieën overwegen voor geautomatiseerde nieuwsproductie. - Trint:
Een AI-tool voor geautomatiseerde transcriptie en ondertiteling, die journalisten helpt bij het efficiënt verwerken van interviews en andere audio-opnamen.
Onderwijs en bewustwording
Om toekomstige journalisten voor te bereiden op de integratie van AI in hun werk, is het platform ‘Journalistiek & AI’ gelanceerd.
Dit platform biedt toegankelijke uitleg, journalistieke voorbeelden en lesmateriaal over AI en machine learning, met als doel journalisten bewust te maken van de mogelijkheden en beperkingen van AI in de journalistiek.
Ethische overwegingen
Hoewel AI veel voordelen biedt, zijn er ook ethische vraagstukken. Het risico bestaat dat AI-modellen bestaande vooroordelen in data versterken of onnauwkeurige informatie genereren. Daarom blijft menselijk toezicht essentieel om de kwaliteit, context en integriteit van nieuwsverhalen te waarborgen.
De inzet van AI in de Nederlandse journalistiek is in opkomst en biedt zowel kansen als uitdagingen.
Het is cruciaal dat journalisten en mediabedrijven zich blijven ontwikkelen en aanpassen aan deze technologische vooruitgang, met oog voor ethische standaarden en de kernwaarden van de journalistiek.